Antoon De Baets is oud-student geschiedenis van de UGent (jaargang 1977). Hij is universitair docent aan de Rijksuniversiteit Groningen.
Op de OSGG-contactdag 2008 gaf Antoon De Baets een boeiende lezing die hij uitwerkte in zijn recente boek Gebruik en misbruik van de geschiedenis (272 p., uitgeverij Boom in Amsterdam).
Over het boek:
De geschiedenis wordt vaak misbruikt. Met een beroep op het verleden worden oorlogen gevoerd en volkeren uitgemoord. Dit boek beschrijft de dilemma’s waarvoor historici gesteld worden bij de confrontatie met onverantwoorde geschiedschrijving.
De genocide in Rwanda (1994), de oorlogen in voormalig Joegoslavië (1991-1995) en de communale spanningen in India (1998-2004) hebben laten zien hoe machthebbers gebruikmaken van uiteenlopende en verdraaide gezichtspunten op het verleden. Maar ook op kleinere schaal wordt er onverantwoorde geschiedenis bedreven.
Tot nu toe bestond er nog geen algemene theorie die de talrijke vormen van onverantwoorde geschiedenis definieert, bewijst, verklaart en beoordeelt. In Gebruik en misbruik van de geschiedenis stelt de historicus Antoon De Baets voor het eerst zo’n theorie op. Aan de hand van talrijke voorbeelden licht hij haar toe.
Daarnaast wijst hij op de kernplichten van de levenden jegens de doden, de rechten op herinnering en geschiedenis en gaat hij in op de problemen rond de vrije meningsuiting. De Baets weet op knappe wijze filosofie, ethiek, recht en geschiedenis te verbinden en laat zien dat verantwoorde geschiedenis noodzakelijk is, omdat onverantwoorde geschiedenis gevaarlijk is.